Osiedle Nikiszowiec

Miejscowość:
Katowice
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

fot.Opengroup.com.pl

O OBIEKCIE

Osiedle robotnicze dla górników kopalni „Giesche” wybudowane w latach 1908–1918 z inicjatywy koncernu górniczo-hutniczego Georg von Giesches Erben. Osiedle zaprojektowali architekci Emil i Georg Zillmannowie z Charlottenburga, twórcy zabudowy Giszowca. Na budowę nowego osiedla przeznaczono obszar o powierzchni 20 hektarów, a docelowo miało w nim zamieszkać około 5000 robotników oraz urzędników.  Osiedle wybudowano w latach 1908-1918, a w  1911 roku oddano do użytku pierwszy blok mieszkalny. W Nikiszowcu zastosowano zwartą, blokową zabudowę o charakterze miejskim. Centralnym punktem układu urbanistycznego osiedla był wydłużony plac Wyzwolenia. Przy nim ulokowano najważniejsze budynki usługowe: sklepy, kościół, restaurację, posterunek policji. Na południe od placu Wyzwolenia i ulicy Janowskiej znajduje się zabudowa mieszkaniowa podzielona na kwartały. W Nikiszowcu wybudowano trzykondygnacyjne ceglane bloki, tworzące czworoboki z wewnętrznymi dziedzińcami, na których mieszkańcy mieli do dyspozycji chlewiki, komórki i piece do wypieku chleba. W efekcie powstało dziewięć takich budynków, połączonych przewiązkami. Uwagę zwracają – również zaprojektowane przez Zillmannów – urozmaicone detale architektoniczne, zdobiące wszystkie gmachy. W budynku dawnej publicznej pralni i magla znajduje się obecnie Oddział Muzeum Historii Katowic – Dział Etnologii Miasta.

 

RYS HISTORYCZNY

Powstanie osiedla sięga początku XX wieku, kiedy to koncern Georg von Giesches Erben zapoczątkował eksploatację nowych pokładów węgla w polu górniczym Reserve. Nazwę swą osiedle zawdzięcza zbudowanemu tutaj na początku XX wieku szybowi kopalnianemu „Nickischschacht” (dziś „Poniatowski”), który zaś otrzymał swoje miano na cześć barona Nickisch von Rosenegk, będącego członkiem rady nadzorczej ówczesnego właściciela tych terenów spółki „Spadkobiercy Jerzego Giesche” (niem. „Georg von Giesche’s Erben”). Nikiszowiec powstawał w latach 1908-1918, kiedy brakowało już miejsca dla robotników w Giszowcu. Projektantami kolonii byli Emil i Georg Zillmannowie. Oprócz budynków mieszkalnych w osiedlu mieściły się sklepy tzw. konzumy, szkoła, pralnia z suszarnią i łaźnią, a także monumentalny kościół p.w. Św.Anny. W 1960 roku Nikiszowiec stał się dzielnicą Katowic. W 1978 Nikiszowiec wpisano do rejestru zabytków i jest objęty ochroną prawną. Kopalnia "Wieczorek" skończyła działalność w 2018 roku. Od 2008 roku czynione były starania, aby Nikiszowiec uznano za pomnik historii. Rozporządzeniem Prezydenta RP osiedle zostało uznane za pomnik historii w 2011 roku.

 

NAGRODY I WYRÓŻNIENIA

  • Rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 14 stycznia 2011 osiedle zostało uznane za Pomnik Historii.

 

GŁÓWNE ATRAKCJE

  • Układ urbanistyczno-przestrzenny osiedla robotniczego Nikiszowiec z lat 1908–1918
  • Kościół p. w św. Anny
  • Mozaika na budynku poczty przy Placu Wyzwolenia
  • Wystawy stałe w Oddziale MHK przy ul. Rymarskiej 4

 

WYSTAWY STAŁE

  • "Woda i mydło najlepsze bielidło. W pralni i maglu na Nikiszowcu"
  • "Wokół mistrzów Grupy Janowskiej"
  • "U nos w doma na Nikiszu. We wnętrzu nikiszowieckiego mieszkania"

 

IMPREZY STAŁE

  • Noc Muzeów w Oddziale MHK
  • Industriada - Święto Szlaku Zabytków Techniki
  • Art-Naif Jarmark
  • Odpust u babci Anny
  • Jarmark na Nikiszu

 

OFERTA EDUKACYJNA

  • przedszkola     
  • szkoły podstawowe (kl. I-III)     
  • szkoły podstawowe (kl. IV-VI)  
  • szkoły podstawowe (kl. VII - VIII)
  • szkoły ponadpodstawowe
  • osoby dorosłe
  • seniorzy

 

OFERTA KOMERCYJNA / KULTURALNA

  • eventy 
  • konferencje     
  • spotkania        
  • koncerty          
  • wystawy          

 

UDOGODNIENIA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH: WC / dojazd windą na wyższe piętra

UDOGODNIENIA DLA DZIECI: przewijak / plac zabaw

WI-FI: tak

ZAKAZ PALENIA: tak

WC: tak / płatne

CZAS ZWIEDZANIA: 1-2 h

JĘZYKI: polski / angielski / niemiecki         

ZWIERZĘTA: tak

INNE: Osiedle Nikiszowiec jest dostępne przez cały rok bezpłatnie. Oddział Muzeum Historii Katowic jest czynny w wyznaczone dni i w ustalonych godzinach.

PARKING: tak / bezpłatny

GASTRONOMIA: tak / restauracje

SKLEP: tak / z pamiątkami, z art. spożywczymi

ATRAKCJE DODATKOWE: plac zabaw

MOŻLIWOŚĆ NOCLEGU: tak / w pobliżu

CENNIK/GODZINY OTWARCIA: https://mhk.katowice.pl/index.php/dla-zwiedzajacych/godziny-otwarcia-cennik-adresy

PŁATNOŚCI: wstęp bezpłatny, gotówka, karta płatnicza

POTRZEBNA REZERWACJA: tylko dla grup

USŁUGI DODATOWE: przewodnik za opłatą, audiogiud, lekcje muzealne, warsztaty (odpłatne, w Oddziale MHK)

0:12 - Katowice, Osiedle Nikiszowiec

 

Wirtualne wycieczki
Wyświetlenia:  2477
Lokalizacja:

Ul. Rymarska 4
40-425 Katowice
Gmina: Katowice
Powiat: Katowice


Region turystyczny: 
Śląsk, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Kontakt:
Telefon: +48 322 551 480
Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Technika, nauka…, Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 4.5 (Oddano 4 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Katowice
0.70 km
Katowice
1.71 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Katowice
0.03 km
Katowice
0.11 km
Katowice
0.15 km
Katowice
0.17 km
Gastronomia w pobliżu
Katowice
0.06 km
Katowice
0.13 km
Katowice
2.22 km
Katowice
2.26 km
Katowice
2.29 km
Wydarzenia w pobliżu
Katowice
2024-04-20
0.79 km
To kolejna już edycja wystawy fotograficznej prezentującej twórczość członków Okręgu Śląskiego Związku Polskich Fotografów Przyrody.
Katowice
2024-06-04
1.93 km
W dniach 1.05.2024 do 4.05.2024 zapraszamy do udziału w Międzynarodowej Wystawie Modeli Kolejowych, która odbędzie się w Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA.
Katowice
2024-04-19
2.60 km
Wiosenny Bal to ponad 3 godziny zabawy dla dzieci w wieku 8-12 lat! Bal odbędzie się 19 kwietnia MDK przy Placu pod Lipami 1 w Katowicach.
Katowice
2024-04-20
2.60 km
Wiosenny Bal to ponad 3 godziny zabawy dla dzieci w wieku 4-7 lat! Bal odbędzie się 20 kwietnia MDK przy Placu pod Lipami 1 w Katowicach.
Katowice
2024-04-19
2.60 km
Filia nr 1 Miejskiego Domu Kultury "Szopienice-Giszowiec" zaprasza na wernisaż wystawy rękodzieła "Piękno w naturze" Jolanty Leks-Bugajskiej w dniu 19 kwietnia 2024 roku o godzinie 17.00.