Wyszukiwarka - Artykuły
Liczba elementów: 6
2022-03-10
Leżąca w widłach Czarnej Przemszy i Białej Przemszy Dąbrowa Górnicza jest jednym z miast Zagłębia Dąbrowskiego (to od Dąbrowy całe Zagłębie nazwano Dąbrowskim). To największe pod względem powierzchni miasto województwa śląskiego (188,7 km2), zarazem dziesiąte w tej kategorii miasto w Polsce. Rozległa powierzchnia miasta obejmuje także tereny zielone i liczne antropogeniczne zbiorniki, dla których ukuto tytułową nazwę Pojezierza Dąbrowskiego.
2021-08-13
Tradycje górnictwa kruszcowego w danej zachodniej Małopolsce, w której usytuowało się dziś Zagłębie Dąbrowskie, sięgają średniowiecza, ale dynamiczny rozwój zagłębiowskiego przemysłu nastąpił dopiero w połowie XIX w. Dzieje nieistniejących już często zakładów i zapomnianych kolonii robotniczych przypomina wyznakowany niedawno w Dąbrowie Górniczej Szlak Kruszcowy, i o nim ten tekst.
2020-07-14
Od jakiegoś czasu raczej negatywne skojarzenia z województwem śląskim zaczynają pracować na jego korzyść. Wszystko za sprawą Szlaku Zabytków Techniki, który zaskakuje swoją ofertą już od blisko 10 lat. Wśród udostępnionych turystom poprzemysłowych obiektów są m.in.: Kopalnia Ćwiczebna Muzeum Miejskiego Sztygarka w Dąbrowie Górniczej, Kopalnia Srebra i Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach, Kopalnia Guido w Zabrzu czy Muzeum Górnictwa Rud Żelaza w Częstochowie. Od tych obiektów warto zacząć poznawanie śląskiego. A mamy tu zdecydowanie największe zagęszczenie podziemnych tras turystycznych w Polsce.
2020-02-07
Ballestremowie to rodzina potentatów gospodarczych, milionerów i filantropów, która pojawiła się na Śląsku pod koniec XVII wieku i tu do 1945 r. prowadziła ożywioną działalność gospodarczą, społeczną, oświatową i religijną. Ballestremowie budowali huty i kopalnie istotnie wpływając na kształt gospodarki i rozwój przemysłu w regionie. Pamiętali też o swoich pracownikach. Zapewniali im mieszkania, pomoc socjalną, opiekę medyczną, dostęp do edukacji, a także rozrywkę i posługę religijną. Pozostały po nich liczne ślady materialne w postaci pałaców, kolonii robotniczych, kościołów, których byli patronami. Dziś – o tym materialnym dziedzictwie Ballestremów.
2019-01-14
Nie zastanawiamy się, odkręcając kran, skąd dotarła do niego woda. Podobnie nie zastanawiamy się nad mijanymi wieżami wodnymi i nad ich rolą w dystrybucji wody. Tak jak nie zagłębiamy się w rolę Zakładu Produkcji Wody „Zawada” w Karchowicach, wpisanego na Szlak Zabytków Techniki województwa śląskiego, czy szybu „Staszic” (dawniej „Adolf”) Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach – obiektu na liście UNESCO. Stąd więc ten tekst – o historycznej i współczesnej dystrybucji wody i akwatycznych atrakcjach śląskiego.
2018-10-12
Choć familoki należą do najbardziej charakterystycznych elementów śląskiego krajobrazu, podobnie – jak kopalnie i hałdy – od kilkudziesięciu lat systematycznie z niego znikają. To proces nieodwracalny. Domy starzeją się podobnie jak ludzie i niedługo w miejsce prawdziwych familoków pozostaną tylko ich artefakty zapisane w filmach Kazimierza Kutza, obrazach Ewalda Gawlika, Erwina Sówki, Jacka Rykały i Romana Nowotarskiego czy w regionalnej literaturze, jak choćby w „Cholonku” Janoscha. Zanim znikną na zawsze, przyjrzyjmy się architektonicznemu (ale i socjologicznemu) zjawisku pod nazwą familok.