Nowy cmentarz żydowski w Bytomiu

Miejscowość:
Bytom
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Nowy cmentarz żydowski, przy ul. Piekarskiej w Bytomiu, jest jednym z nielicznych czynnych kirkutów na terenie Śląska. Powstał w latach 60. XIX wieku, w momencie rozkwitu bytomskiego przemysłu i związanego z tym napływu ludności żydowskiej. Na cmentarzu znajduje się blisko 1500 grobów; zachowało się około 800 nagrobków, w tym znaczących bytomian, jak np. Friedlaenderów czy Loewich. Z nagrobków przeniesionych ze starego bytomskiego kirkutu stworzono lapidarium.

Żydzi w Bytomiu

Bytom należy do najstarszych i najbardziej znaczących miast śląskich. Żydzi z pewnością odwiedzali tak ważny gród już w średniowieczu, niewiele natomiast wiadomo o ich osiedlaniu się w mieście. Więcej informacji posiadamy dopiero z XVII wieku. Słychać wówczas o bytomskich Żydach zajmujących się wyszynkiem gorzałki, rzemiosłem szklarskim czy handlem. Pod koniec XVIII wieku ich liczba wzrosła do blisko 150. Wówczas też Żydzi mieli już własny cmentarz, rabina, a wkrótce – bo na początku XIX wieku – wybudowali synagogę. W ciągu XIX stulecia, podczas gwałtownego rozwoju przemysłowego Bytomia, wzrosła też liczba Żydów w mieście. W roku 1885 roku żyło ich tutaj prawie 2300. Byli wśród nich zarówno przedstawiciele biedoty, jak i najbogatsi przedsiębiorcy.

Nowy cmentarz

Nowy cmentarz żydowski powstał w latach 60. XIX wieku. Działkę, przy dzisiejszej ulicy Piekarskiej, podarował dr Otto Friedlaender. Cmentarz utworzono w roku 1866, ale pierwsze pochówki miały miejsce dwa lata później. Około roku 1890 Friedlaenderowie ufundowali dom przedpogrzebowy, utrzymany w stylu neogotyckim. Nekropolia jest ładnie rozplanowana. Na dwie części dzieli ją aleja centralna, od której odchodzą węższe alejki. Cmentarz zajmuje niewielką powierzchnię 1,2 ha. Dokładna inwentaryzacja doliczyła się istnienia 1474 grobów. Dominują, oczywiście, nagrobki w kształcie typowych macew, jest również sporo obelisków. Podaje się liczbę około 800 zachowanych nagrobków. Najczęściej wykonane zostały z piaskowca, ale występują także granitowe i z kamienia wapiennego. Inskrypcje stworzono w językach hebrajskim i niemieckim. Na cmentarzu pochowano przedstawicieli najznakomitszych rodów bytomskich Żydów, chociażby Friedlaenderów czy Loewich. W latach 60. ubiegłego stulecia stworzono lapidarium z nagrobkami pochodzącymi ze starego cmentarza żydowskiego. Pomnikiem uczczono Żydów holenderskich - ofiary pracy przymusowej na Śląsku w czasie II wojny światowej. Nowy cmentarz żydowski otoczony jest murem. W jego linii znajduje się dom przedpogrzebowy oraz dom mieszkalny opiekuna nekropolii.

Wyświetlenia:  445
Lokalizacja:

Ul. Piekarska 56
41-902 Bytom
Gmina: Bytom
Powiat: Bytom


Region turystyczny: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytki sakralne

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Bytom
0.75 km
Bytom
0.81 km
Piekary Śląskie
1.30 km
Piekary Śląskie
1.92 km
Piekary Śląskie
2.41 km
Gastronomia w pobliżu
Bytom
0.09 km
Bytom
0.21 km
Bytom
0.38 km
Bytom
0.59 km
Wydarzenia w pobliżu
2025-04-06
0.63 km
Od 6 kwietnia 2025 roku w Muzeum Górnośląskim ponownie udostępniono do oglądania prawdziwe arcydzieła sztuki kroszonkarskiej.
2025-05-01
6.62 km
Wybierz się na majówkę do Parku Śląskiego i odkryj świat śląskich legend wśród zieleni i rodzinnej atmosfery.
Świętochłowice
2025-04-24
7.59 km
Zapraszamy na wernisaż 24.04.2025r. o godzinie 17:00 nowej wystawy "Przedwiośnie - pejzaż śląskich zmian w interpretacji malarzy Grupy Janowskiej." Grupę Janowską od lat tworzą nietuzinkowi pasjonaci o niebywałej motywacji, zacięciu do malarstwa oraz różnych form sztuki.
2025-05-18
7.87 km
Zanurz się w świecie pełnym kreatywności, pasji i unikalnych ręcznie tworzonych dzieł podczas Festiwalu Rękodzieła ,,Cudeńka'' w Chorzowie!
2025-05-18
7.87 km
Giełda GeoExpo to wyjątkowe wydarzenie, podczas którego można zapoznać się z niezwykłymi darami natury, odkryć piękno procesów geologicznych oraz spędzić czas w interesujący sposób.