slaskie.travel
Charakterystycznym punktem dla centrum dzielnicy Byczyna, jest wysoki obelisk - Pomnik Poległych za wolność i ludności w Jaworznie - z orłem na szczycie. Na tablicy u podstawy pomnika widnieje następujący napis:
„Wieczna chwała
synom gromady Byczyna
poległym w walce
o wolność i lud
działaczom PPR i PPS
żołnierzom Wojska Polskiego
żołnierzom Armii Ludowej
żołnierzom Armii Radzieckiej
poległym na naszej ziemi
oraz wszystkim pomordowanym
przez okupanta hitlerowskiego
społeczeństwo
gromady
Byczyna”
Według podań w tym samym miejscu już w 1786 roku znajdowała się niewielka drewniana kapliczka – kościółek, w której odprawiano nabożeństwa. W roku 1943 kapliczka została zniszczona przez żołnierzy niemieckich, którzy podejrzewali, że Armia Ludowa ukrywa w niej zapasy dynamitu.
Pierwsze komórki PPR, zawiązały się w Bycznie w roku 1942. W tym samym roku w powiecie chrzanowskim zorganizowano oddział partyzancki Gwardii Ludowej, pod dowództwem Stanisława Barana „Bolka”, do którego dołączyła grupa byczyńska. 29 maja 1944 roku Niemcy przeprowadzili szeroko zakrojoną akcję rozbicia i zlikwidowania oddziałów partyzanckich. W wyniku tych działań aresztowano 78 osób, a za stawianie oporu stracono 3 osoby.
