Zabytkowe zabudowania dawnej huty cynku w Katowicach Szopienicach

Miejscowość:
Katowice
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

W położonej na wschód od centrum Katowic dzielnicy Szopienice znajdują się skromne pozostałości po potężnej niegdyś hucie cynku Uthemanna. Zakład ten uruchomiono już w latach 30. XIX wieku. W pierwszych dziesięcioleciach następnego stulecia została ona rozbudowana. Z monumentalnych niegdyś zabudowań pozostał do dziś charakterystyczny budynek dyrekcji z wieżą zegarową i wieża ciśnień. Nieopodal dawnej huty znajdziemy także halę walcowni cynku, z zabytkowym wyposażeniem.

Szopienice

Szopienice stały się (wraz z sąsiednim Roździeniem) dzielnicą Katowic dopiero w latach 50. ubiegłego wieku. Wcześniej, przez stulecia, obydwie miejscowości rozwijały się jako samodzielne wioski. O Roździeniu pisano już w czasach średniowiecznych, a z czasem przeistoczył się on w ważny ośrodek kuźnictwa – stąd wywodził się autor słynnego traktatu hutniczego, Walenty Roździeński. W Szopienicach zaś, w XIX wieku, rozwinął się przemysł ciężki – powstały huty i kopalnie, przez wioskę poprowadzono ważną linię kolejową. Od lat 30. XIX wieku Szopienice były jednym z najważniejszych europejskich ośrodków hutnictwa cynku.

Huta cynku

W 1834 roku Spółka Górnicza Spadkobierców Jerzego von Giesche uruchomiła tutaj hutę „Wilhelmina”. Po kilkudziesięciu latach ta sama spółka postanowiła znacząco rozbudować zakład. Nad wykonaniem zadania czuwał dyrektor główny, Anton Uthemann, od którego nowa huta wzięła swoją nazwę. Wcześniej jednak, bo w 1905 roku, produkcję rozpoczął zakład doświadczalny, czyli huta „Bernhardi”. Zabudowania huty Uthemanna postawiono na rozległym obszarze, a składały się one z dwóch kompleksów: huty cynku i prażalni blendy. Na terenie tym zbudowano m.in. trzy hale piecowe - pierwsza ruszyła w 1912 roku. Największą produkcję cynku – ponad 37 tys. ton – huta osiągnęła pod koniec lat 60. ubiegłego stulecia. Znana jednak była także z produkcji kadmu. Wytapiania cynku w Szopienicach zaprzestano ostatecznie w 1976 roku. Dziś z potężnych zabudować huty pozostało niewiele. Warto jednak zobaczyć budynek dyrekcji (i cechowni) z charakterystyczną wieżą zegarową pośrodku dachu oraz stojącą teraz w szczerym polu wieżę ciśnień. Co ciekawe, obiekty te zaprojektowali dwaj słynni architekci z Charlottenburga, bracia Emil i Georg Zillmanowie, twórcy Giszowca czy Nikiszowca. Niezwykłym zabytkiem techniki w Szopienicach są także, pochodzące z początku XX wieku, hale walcowni cynku (zbudowane w sąsiedztwie huty „Bernhardi), z unikatowymi maszynami i urządzeniami.

Wyświetlenia:  1178
Lokalizacja:

Ul. ul Ks. mjra Karola Woźniaka
40-389 Katowice
Gmina: Katowice
Powiat: Katowice


Region turystyczny: 
Śląsk, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Kontakt:
Telefon: +48 327 591 302
Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Poprzemysłowe

Dostępność Całoroczny

tylko z zewnątrz

Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Katowice
1.96 km
Sosnowiec
1.99 km
Katowice
2.08 km
Katowice
2.19 km
Gastronomia w pobliżu
1.81 km
Katowice
1.98 km
2.01 km
Katowice
2.14 km
Wydarzenia w pobliżu
Katowice
2025-06-19
1.23 km
W dniach 19.06 (Czwartek) do 22.06 (Niedziela) zapraszamy do Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA w Katowicach na wystawę modeli kolejowych, której najważniejszą częścią jest modułowa makieta kolejowa w wielkości TT – czyli skali 1:120. Makieta będzie miała powierzchnię aż 500 m2, co czyni ją największą taką instalacją na Górnym Śląsku.
2025-06-14
2.45 km
W dniu 14 czerwca 2025 roku o godzinie 10:00 w NaGrillu Academy Silesia odbędą się warsztaty grillowania.
2025-06-08
4.20 km
Już 8 czerwca 2025 roku, po raz czwarty spotkamy się w Parku Giszowieckim, by wspólnie - bez względu na wiek - aktywnie spędzić czas.
Katowice
2025-01-26
5.06 km
Zapraszamy na nową, fascynującą wystawę czasową w Muzeum Śląskim. Wystawa poświęcona jest życiu grupy ludzi, którzy około 1725 roku p.n.e., w czasach nazywanych epoką brązu, przekroczyli góry i dotarli nad środkowy Dunajec, gdzie założyli swoją warowną siedzibę. Ludzie ci pochodzili z południa Europy i prawdopodobnie interesowała ich kontrola szlaku komunikacyjnego przecinającego Karpaty na którym założyli swoją warowną siedzibę.
Katowice
2025-05-20
5.06 km
Wystawa Talent, pasja, intuicja nawiązuje do organizowanych w 1985 i 2005 roku wystaw przeglądowych twórczości nieprofesjonalnej w Polsce, których kuratorem był Aleksander Jackowski – najwybitniejszy polski badacz tego obszaru aktywności artystycznej.