Obiekt turystyczny to obszar nieczynnego obecnie kamieniołomu, w którym od lat 90. XIX wieku do 1990 r. prowadzono eksploatację rud żelaza, a po ich wyczerpaniu – dolomitów. W wyrobisku można obserwować kilkudziesięciometrowy profil środkowotriasowych skał osadowych, powstałych w środowisku morskim ok. 250-205 mln lat temu. Wśród nich występują dolomity kruszconośne, diploporowe oraz margliste.
Kamieniołom Blachówka i Rezerwat Segiet, fot. UM Bytom
Kamieniołom Blachówka, fot. UM Bytom
Dolomity kruszconośne odsłaniają się w południowej części kamieniołomu. Jak nazwa wskazuje, zawierają one skupienia kruszców: kalcytu, cynku, ołowiu (galeny srebronośnej). W skałach odnaleźć można również skamieniałości fauny triasowej, reprezentowane przez ślimaki, małże, ramienionogi, pierścienice oraz liliowce. Na dolomitach kruszconośnych zalegają dolomity diploporowe – osady płytkiego morza szelfowego, które nazwę zawdzięczają szczątkom glonów z gatunku Diplopora annulatissima. Pośród szczątków organicznych zachowanych w dolomitach diploporowych poza wspomnianymi glonami odnaleźć można również ślimaki i ramienionogi oraz rzadziej występujące koralowce, liliowce i gąbki. Sporadycznie występują fragmenty kości gadów. W ścianach wyrobiska oraz w jego otoczeniu można zaobserwować także formy krasu kopalnego – rozległe, zamknięte depresje krasowe oraz lejki krasowe wypełnione zwietrzeliną. Z uwagi na cenne walory przyrody nieożywionej fragment kamieniołomu Blachówka (o powierzchni 6 ha) objęto w 2002 roku ochroną prawną jako stanowisko dokumentacyjne.
Kamieniołom Blachówka, fot. CDPGŚ Agnieszka Wower
W ścianach kamieniołomu zauważalne są wyloty wybierek, szybów i chodników, które są częścią skomplikowanej sieci podziemnych wyrobisk, komór i sztolni odwadniających teren dawnej kopalni srebra, których łączna długość oceniania jest na ponad 300 km. Tutejszy system podziemnych wyrobisk, chodników i sztolni w 2017 roku wpisany został na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a już w 2008 roku objęto go ochroną jako obszar Natura 2000 „Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie”. Stanowi on największe w województwie śląskim i jedno z największych w kraju zimowisko nietoperzy. Zwierzęta te znajdują tu dogodne warunki mikroklimatyczne dla hibernacji. Zimują tutaj 2 gatunki wymienione w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej – nocek duży Myotis myotis i nocek Bechsteina M. bechsteinii, a także nocek Natterera Myotis nattereri, nocek Brandta M. brandtii, nocek wąsatek M. mystacinus, nocek rudy M. daubentonii, mroczek późny Eptesicus serotinus, gacek brunatny Plecotus auritus i gacek szary P. austriacus. Nietoperze występują na tym obszarze także w okresie letnim. Wówczas pojawiają się tutaj jeszcze trzy dodatkowe gatunki: karlik malutki Pipistrellus pipistrellus, karlik większy P. nathusii oraz borowiec wielki Nyctalus noctula.
Kamieniołom Blachówka, fot. CDPGŚ Agnieszka Wower
Turysto, pamiętaj! Chroń siebie oraz przyrodę!
Kamieniołom Blachówka to obszar chroniony – stanowisko dokumentacyjne i obszar Natura 2000. Przestrzegaj obowiązujących w nim zasad i uważaj na swoje bezpieczeństwo!
Nie zbaczaj z wytyczonej ścieżki spacerowej.
Nie zbliżaj się do ścian kamieniołomu, ponieważ dochodzi tam niekiedy do obrywów skał!
Nie wchodź do otworów wylotowych sztolni i podziemnych wyrobisk – nie są udostępnione do zwiedzania. W podziemnych wyrobiskach dochodzi do niespodziewanych obrywów skał ze stropu, a w dnie korytarzy wydrążone są co jakiś czas, niezabezpieczone i bardzo głębokie szyby odwadniające, często zalane wodą i niewidoczne! Takie działanie jest niebezpieczne i szkodzi podziemnemu światu przyrody.
Podziwiając kamieniołom z góry, nie podchodź do krawędzi urwisk!
Nie zbieraj skamieniałości, minerałów i skał. Nie niszcz wychodni skalnych.
Nie zrywaj roślin i nie płosz zwierząt.
Swoje śmieci zabierz ze sobą.
Pozostaw to miejsce tak piękne, jak je zastałeś!