Pałac Tiele-Wincklerów z parkiem zamkowym w Bytomiu Miechowicach

Miejscowość:
Bytom
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Historia parku i niegdysiejszego pałacu rozpoczyna się w roku 1812. Wówczas to wieś Miechowice koło Bytomia nabyta została przez kupca Ignatza Domesa.

Pałac

O ile dotychczasowi właściciele przyzwyczajeni byli do rezydowania w starym, drewnianym dworku, Ignatz Domes przystąpił do budowy klasycystycznego pałacu. Ów niezbyt wielki, dwukondygnacyjny budynek z poddaszem, zaprojektowany przez nieznanego architekta, nie odbiegał zbytnio swym kształtem od innych, górnośląskich pałaców. Budowla, ukończona w roku 1817 i leżąca nieopodal dotychczasowego dworu, miała stać się zalążkiem powstającego przez kolejne dziesięciolecia założenia pałacowo-parkowego.

Zmiana właściciela pałacu

Wkrótce wprowadziła się tu córka kupca Domesa, Maria. Po śmierci swego męża, Franza Aresina wyszła drugi raz za mąż, za zarządcę swych dóbr, Franza Wincklera (który zresztą otrzymał tytuł szlachecki). Spadkobierczyni majątku, córka Marii, Waleska von Winckler wyszła za mąż w 1854 roku za Huberta von Tiele. Odtąd rodzina zaczęła używać nazwiska von Tiele-Winckler.

Rozbudowa pałacu

Hubert stał się inicjatorem rozbudowy pałacu w latach 1855-1859. Nowe założenie, w stylu będącym odmianą angielskiego neogotyku, zaprojektował architekt Richard Lucae, którego pierwotny projekt był jednak zmieniany podczas budowy. Do starego pałacu dodano dwa skrzydła boczne, urządzając w obrębie założenia m.in. galerię obrazów, bibliotekę, salę kwiatową oraz kaplicę zwaną chrzcielną, z witrażami i neogotyckim sklepieniem. Nad budowlą górowały Wieża Jaskółcza oraz, naśladująca architekturę zamków średniowiecznych, Wieża Prochowa. Na zachodnim krańcu założenia znalazła się Wieża Wodna (jedyna zachowana do dziś), która mieściła urządzenia wodociągowe.

Upadek pałacu

Realizacji całego założenia stanęły na przeszkodzie kwestie finansowe, gdyż wskutek spadku cen na rynkach Tiele-Wincklerowie nie byli w stanie ze swych dochodów sfinansować dalszej rozbudowy. Zagładę pałacu przyniósł rok 1945. Gmach spłonął krótko po zajęciu przez wojska radzieckie, a ruiny (za wyjątkiem niewielkiego fragmentu) wysadzono w powietrze w 1954 r. Z dawnego pałacu pozostała zaledwie jedna dziesiąta murów (fragment zachodniego skrzydła) oraz rozległy, 150-letni park. Jego drzewostan tworzą głównie buki zwyczajne dochodzące wiekiem do 190 lat. Ozdobą parku jest 200-letni platan klonolistny o obwodzie 568 cm. W parku rośnie też kilka gatunków egzotycznych: miłorzęby japońskie, cyprysik groszkowy, choina kanadyjska, glediczia trójcierniowa i inne. W 1962 r. zbudowano w parku amfiteatr, rozebrany w latach 90. XX w.

Pałac obecnie

Remont pałacu objął odbudowę oficyny, jej historycznej bryły i detali architektonicznych – na przykład krenelaży, czyli zębatych zwieńczeń murów obronnych i baszt. Odtworzono część ścian oficyny oraz stropy na wszystkich kondygnacjach.

Podczas prac remontowych w najniższej kondygnacji odkryto fragmenty kaplicy pałacowej oraz krypty, które zostały odgruzowane i zabezpieczone, w piwnicy poddano renowacji także sklepienie kolebkowe. Obrys dawnych murów pałacu jest widoczny z tarasu widokowego znajdującego się na najwyższej części obiektu. Pojawiły się też tablice informacyjne ze zdjęciami i historią pałacu.

Z kilku stron do budynku prowadzą ścieżki m.in. z zabytkowego parku przypałacowego. Po renowacji obiekt będzie pełnił rolę ośrodka kulturalnego.

 

Zobacz też:

Zrewitalizowane mury pałacu Tiele-Wincklerów otwierają się dla publiczności. Od 11 do 13 września potrwają dni otwarte Pałacu w Miechowicach, podczas których zanurzymy się w historii rodu Tiele-Wincklerów. Trzydniowy program został przygotowany tak, by każdy znalazł coś dla siebie. W programie są m.in. spektakle, koncerty, spotkania autorskie, wykłady, wystawa historyczna, zajęcia kreatywne dla dzieci oraz zwiedzanie obiektu.
Po Donnersmarckach, Ballestremach, Schaffgotschach przyszła kolej na Tiele-Wincklerów. Podobnie jak wspomniane już wcześniej rody, przyczynili się oni do rozwoju cywilizacyjnego Górnego Śląska: tworzenia przemysłu, ale także tkanki miejskiej, kolonii robotniczych, kościołów i szpitali. Stali się też założycielami miasta Katowice. Ich bogactwo wzięło się z umiejętnego pomnażania nabytego majątku. Nabytego m.in. poprzez małżeństwa. Dziś zatem o dziedzictwie Tiele-Wincklerów.

 

Wyświetlenia:  286
Lokalizacja:

Ul. Jana Dzierżonia 21
41-923 Bytom
Gmina: Bytom
Powiat: Bytom


Region turystyczny: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Kontakt:
Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zamki i pałace

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Bytom
1.06 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Bytom
0.35 km
Bytom
0.38 km
Bytom
0.81 km
Bytom
2.65 km
Gastronomia w pobliżu
Bytom
0.34 km
Bytom
1.12 km
Bytom
1.64 km
Bytom
1.81 km
Wydarzenia w pobliżu
Bytom
2024-12-08
5.37 km
André Rieu. Srebrno-złoty koncert gwiazdkowy. Retransmisja nowego bożonarodzeniowego show z Maastricht – muzyczny, Holandia, 2024; obsada: Andre Rieu.
Bytom
2025-03-16
5.37 km
Gąszcz różnych wątków, które splatają się w wyśmienity komediodramat – to właśnie „Niespodziewany powrót”. Spektakl w gwiazdorskiej obsadzie – na scenie Daniel Olbrychski i Tomasz Karolak – to doskonała rozrywka teatralna dla wymagającej widowni.
Bytom
2024-11-24
5.37 km
Andrea Bocelli. Wielki jubileusz 30-lecia występów, nowy koncert z Teatro del Silenzio w toskańskiej Lajatico – muzyczny, USA, 2024; reż.: Sam Wrench;
Bytom
2025-01-11
5.37 km
Koncert Wiedeński z Gwiazdami: VIVA WIEDEŃ – VIVA BROADWAY to unikalny międzynarodowy projekt muzyczny AVIP Group – Woytek Mrozek Production. Ten koncert to 120 minut raju dla uszu i duszy! Giganci polskiej i europejskiej sceny operowej i operetkowej zaprezentują Państwu najpiękniejsze arie, duety oraz pieśni musicalowe.
Radzionków
2025-01-01
6.13 km
Zapraszamy na występ kabaretu Ani Mru w programie "Mniej Więcej"