Osiedle Robotnicze Piaski w Czeladzi

Miejscowość:
Czeladź
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Piaski

Dzielnica Piaski znajduje się w południowej części Czeladzi. Na jej terenie do końca ubiegłego wieku wydobywano węgiel kamienny. Przez wiele lat głównym pracodawcą była należąca do Francuzów kopalnia „Czeladź”. Na przełomie XIX i XX wieku wzniesiono tutaj osiedle robotnicze, z domami górników, kamienicami urzędników, willą dyrektora, a także obiektami użyteczności publicznej. Najokazalszą budowlą jest kościół Matki Bożej Bolesnej.

Kopalnie w Czeladzi

Wydobycie węgla kamiennego na terenie pomiędzy Czeladzią a Sosnowcem rozpoczęto w latach 60. XIX wieku. Jako pierwszy powstał tutaj szyb „Ernest”, a po kilku latach wydrążono drugi - „Michał”. Z czasem utworzyły one jedną kopalnię „Ernest–Michał”. W 1879 roku przedsiębiorstwo nabyli Francuzi z paryskiego Towarzystwa Bezimiennego Kopalń „Czeladź”. Nowi właściciele wiele inwestowali, budując m.in. szyb wydobywczy „Julian” oraz spore osiedle patronackie. Kopalnię znacjonalizowano w 1945 roku, a zlikwidowano pod koniec ubiegłego stulecia. W Piaskach nie odnajdziemy już kopalnianych wież wyciągowych. Zachowało się jednak rozległe osiedle robotnicze przy ulicach: 3 Kwietnia, T. Kościuszki, gen. Wł. Sikorskiego, Francuskiej, Trzeci Szyb, Krzywej, Warszawskiej, Zwycięstwa i Betonowej.

Osiedle robotnicze

Pierwsze budynki osiedlowe wzniesiono w latach 80. XIX wieku, ostatnie w okresie międzywojennym. Największe skupisko, najstarszych domów robotniczych, tworzą równe szeregi piętrowych budynków przy ulicach 3 Kwietnia i T. Kościuszki. Do ich budowy wykorzystano cegłę i kamień wapienny; dachy są dwuspadowe. Z początku XX wieku pochodzą domy jednorodzinne, tzw. czworaki, stojące przy ul. Francuskiej, niegdyś zamieszkiwane przez pracowników dozoru technicznego. Budynki oblicowano żółtą i czerwoną cegłą, a szczyty ryzalitów upiększono drewnianymi zdobieniami. Również przed I wojną światową postawiono osiedle robotnicze przy ul. Betonowej. Wyróżnia się ono układem na planie podkowy. Warto jeszcze wspomnieć o efektownych, obłożonych białą cegłą klinkierową, kamienicach urzędniczych, stojących przy ul. gen. Sikorskiego. Obok domów robotników i pracowników dozoru, na osiedlu wybudowano również m.in. willę dyrektora kopalni (w stylu nawiązującym do willi włoskich), przedszkole, szkołę, Klub Urzędniczy oraz kościół Matki Bożej Bolesnej.

Wyświetlenia:  440
Lokalizacja:

Ul. 3 Kwietnia 1
41-250 Czeladź
Gmina: Czeladź
Powiat: będziński


Region turystyczny: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Czeladź
1.53 km
Czeladź
1.73 km
Czeladź
1.87 km
Czeladź
1.87 km
Będzin
2.34 km
Gastronomia w pobliżu
Czeladź
0.49 km
Czeladź
1.80 km
Czeladź
2.03 km
Czeladź
2.04 km
Wydarzenia w pobliżu
Katowice
2025-05-20
5.91 km
Wystawa Talent, pasja, intuicja nawiązuje do organizowanych w 1985 i 2005 roku wystaw przeglądowych twórczości nieprofesjonalnej w Polsce, których kuratorem był Aleksander Jackowski – najwybitniejszy polski badacz tego obszaru aktywności artystycznej.
Katowice
2025-05-20
5.91 km
W Polsce wyróżnić możemy prawie setkę różnych typów strojów ludowych. Na samym Górnym Śląsku było ich kilka, a w lokalnych odmianach – kilkanaście. Każdy miał wyjątkowy charakter i był swego rodzaju komunikatem pełnym symbolicznych znaczeń. Na Górnym Śląsku był też elementem patriotyzmu, manifestacją przynależności do narodowości polskiej.
Katowice
2025-10-01
6.24 km
To największa krajowa przestrzeń do dyskusji o sektorze energii, ale także świetna okazją do zaprezentowania swoich produktów i usług.
Katowice
2025-06-23
6.96 km
CO, GDZIE, KIEDY W KATOWICACH 23-29.06.2025
Chorzów
2025-07-12
7.82 km
Festiwal Dmuchańców 2025 - Śląskie Wesołe Miasteczko! Poczuj magię powiewu - lekkość, zabawa i czary unoszące się w powietrzu!