slaskie.travel
Kotulin jest wsią leżącą w gminie Toszek w powiecie gliwickim (najdalej wysunięta wieś w stronę województwa opolskiego!), łatwo dostępną, gdy chcemy wybrać się tam komunikacją publiczną. W tej starej miejscowości, sięgającej historią co najmniej XIII w., obejrzeć możemy neogotycki pałac, wzniesiony w 1873 r., a więc w czasach, gdy tutejsze dobra należały do rodu książąt Hohenlohe. Rezydencja, która ucierpiała podczas II wojny, zaś na skutek późniejszych remontów uległa zmianom, pełni dziś funkcję budynku szkolnego.
Kotulin to jedna z najstarszych wsi na Górnym Śląsku, powstała z połączenia Kotulina Wielkiego i Małego. Wiemy, że w 1257 roku niejaki hrabia Januzjusz za zezwoleniem księcia Władysława założył na prawie niemieckim nową osadą w lesie Chotulin, która stała się późniejszym Kotulinem Wielkim. Jednak już wcześniej istniała osada, która stała się sąsiednim Kotulinem Małym. Tutejsza parafia została erygowana w 1285 r., zaś pierwszy kościół postawiono właśnie na terenie Kotulina Małego. Miejscowość kilkakrotnie zmieniała właścicieli, by w 1856 r. stać się częścią dóbr należących do książęcego rodu Hohenlohe, w którego rękach pozostała do końca II wojny światowej.
Za czasów Hohenlohe powstał też tutejszy pałac, stojący do dzisiaj. Rezydencja zbudowana została w 1873 r. Budowla, wzniesiona w stylu neogotyckim, jest niewielka, a od czasów powstania nieco zmieniła swą bryłę. W 1945 r., podczas przemarszu wojsk radzieckich, rezydencja została zniszczona, jednak w stopniu znacznie mniejszym, niż spalony budynek tutejszej szkoły. Po nacjonalizacji przeniesiono więc szkołę do wyremontowanego specjalnie pałacu i rozpoczęto w nim pierwszy rok szkolny 1 września 1948 r. Działa ona tu do dziś. Gmach pałacu w wyniku prac remontowych został nieco zmieniony. Zamurowano część okien, a także zlikwidowano półbasztowe wejścia w ścianie północnej. Bezpowrotnie zniknęły międzyokienne kolumienki oraz inne detale. Obok gmachu znajduje się zaniedbany park, a także zabudowania gospodarcze, z których jedno pochodzi z przełomu XVIII i XIX w., a więc jest wcześniejsze niż sam pałac.
